Malbork jest położony na południowym skraju płaskich Żuław Wiślanych, nad wschodnim deltowym ramieniem Wisły – Nogatem. Historia miasta ściśle wiąże się z gotyckim zamkiem, który jest największą ceglaną warownią w Europie. Zakonnicy Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie zwani Krzyżakami rozpoczęli budowę „Zamku Maryi” (niem. Marienburg) ok. 1274 r. W 1286 r. miasto założone przy zamku otrzymało przywilej lokacyjny. Ważną datą w dziejach Malborka był rok 1309. Wówczas to Wielki Mistrz Zakonu Siegfried von Feuchtwanger przeniósł tu z Wenecji swoją siedzibę.

Zamek odgrywał odtąd rolę stolicy jednego z najpotężniejszych państw w regionie południowego wybrzeża Bałtyku. Warownia została zaplanowana zgodnie z najnowocześniejszymi rozwiązaniami architektonicznymi średniowiecznych fortyfikacji. Zamek składa się z trzech części, wielokrotnie przebudowywanych. Najstarszy jest Zamek Wysoki – otoczona murami regularna czteroskrzydłowa budowla z arkadowym dziedzińcem, łącząca funkcje klasztorne z obronnymi. Podzamcze zmieniono w reprezentacyjny Zamek Średni, w którym przyjmowano rycerstwo z zachodniej Europy. W tym właśnie zamku znajduje się Pałac Wielkiego Mistrza i unikalny w skali światowej Wielki Refektarz.

W XIV i 1. połowie XV w. rozbudowano przedzamcze zwane Zamkiem Niskim, które pełniło przede wszystkim funkcje gospodarcze. Trzy zamki w latach 1330–1350 otoczono nowymi obwarowaniami z basztami, bramami Mostową i Krawiecką oraz Wieżą Maślankową. W 1365 r. połączono je z murami miasta.